Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2024 yılına ilişkin açıkladığı konut satış istatistiklerinden derlenen verilere göre, yabancıların Türkiye'den ev alabilmesine olanak tanıyan ve 2012'nin ortalarında yürürlüğe giren "Mütekabiliyet Yasası" sonrası artan yabancıların konut alımında son iki yılda düşüş görüldü.
ULUSLARARASI YATIRIMCILAR EN ÇOK KONUTU İSTANBUL'DAN ALDI
Geçen yıl yabancılara yapılan konut satışları 2023'e göre yüzde 32,1 azalarak 23 bin 781'e geriledi. Bu rakam son 7 senenin en düşük verisi olarak kayıtlara geçerken 2024 yılında yabancılara yapılan satışta en yüksek rakam 2 bin 418 ile aralık ayında görüldü, nisanda yapılan satış adedi 1272 oldu.
Uluslararası yatırımcılar geçen yıl en çok konutu 8 bin 416 ile İstanbul'dan alırken megakentin son 12 yılın 9'unda bu alanda lider olduğu kaydedildi.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞININ ARDINDAN MUĞLA'DA 365 KONUT SATILDI
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından her iki ülke vatandaşlarının yoğun ilgi gösterdiği Antalya'da geçen yıl yabancılara 8 bin 223 konut satıldı. Antalya'yı 2 bin 112 ile Mersin, 637 ile Ankara, 588 ile Yalova, 528 ile Bursa, 417 ile Kocaeli, 389 ile Aydın, 381 ile İzmir, 365 ile Muğla takip etti.
EN ÇOK KONUT RUSLAR'A SATILDI!
Geçen yıl Türkiye'den en çok konut alan ülke vatandaşları 4 bin 867 ile Ruslar oldu. Önceki yıllarda genellikle üçüncü sırada bulunan Ruslar, son 3 senedir birinci sırada yer almaya devam ediyor.
Listenin ikinci sırasında ise 2 bin 166 ile İranlılar bulunurken, onları 1631 ile Ukraynalılar, 1302 ile Iraklılar, 1283 ile Almanya vatandaşları, 1055 ile Kazakistan uyruklular izliyor.
İlk 20'de yer alan diğer ülkeler; Azerbaycan, Suudi Arabistan, Çin, ABD, Afganistan, İngiltere, Kuveyt, Filistin, Mısır, Özbekistan, İsrail, Ürdün, İsveç ve Hollanda oldu.
YABANCILARA KONUT SATIŞ REKORU 2022'DE GÖRÜLDÜ
Yıllara göre bakıldığında yabancılara en çok konut satılan yıl 67 bin 490 ile 2022 oldu. Bu tarihte ülke genelinde her 100 konutun 4,5 adedinin yabancılara satıldığı görüldü.
Uluslararası yatırımcılar, önceki yıl 35 bin 5, 2021'de 58 bin 576, 2020'de ise 40 bin 812 adet konut aldı.
YABANCILARIN KONUT ALIMINDAKI DÜŞÜŞÜN NEDENLERİ
Gayrimenkul Hizmet İhracatçıları Derneği (GİGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe, konuya ilişkin AA'ya yaptığı değerlendirmede, geçen yıl yabancıların konut yatırımında yaşanan azalmanın sebeplerini ele aldı.
Bunların başında "gayrimenkul alım fiyatlarının yükselmesinin" geldiğini anlatan Tekçe, sözlerine şöyle devam etti:
"Uluslararası yatırımcının ikamet ve vatandaşlık süreçlerinin yavaşlaması ve zorlaşması, rakip ülkelerin yatırımcı çekme politikalarındaki başarısı, uluslararası yatırımcı çekmek için yurt dışı tanıtıma yeterli kaynak ayrılmaması ve yatırımcı dostu vize programlarının bulunmaması uluslararası yatırımcıların Türkiye'ye olan ilgisinin azalmasına yol açtı. GİGDEKS 14 anketimize katılan GİGDER üyelerinin yüzde 97'si iletişimde oldukları yatırımcıların Türkiye'de konut alma algısının hala olumsuz olduğunu belirtti."
2024'TE 2,1 MİLYAR DOLARLIK GELİR BEKLENTİSİ
Bayram Tekçe, Türkiye'deki konut fiyatlarının son yıllarda çok hızlı yükselmesine dikkati çekerek, "Uluslararası yatırımcı ciddi araştırmalar yapıyor. Biz pahalı kaldığımız için Türkiye yerine Dubai, İspanya, Macaristan ve Yunanistan'dan alıyor." dedi.
Yabancıların Türkiye'deki konut yatırımının bir zamanlar 6,5-7 milyar dolar düzeyine kadar yükseldiğini belirten Tekçe, "2024'teki rakam henüz açıklanmadı ancak 2,1 milyar dolar olacağını tahmin ediyoruz. Türklerin yurt dışındaki gayrimenkul alımı ise 3,8 milyar dolar oldu. Burada açık vermeye başladık." şeklinde konuştu.
Tekçe, 2025 yılına ilişkin beklentilerini aktararak, "Türkiye ekonomisinde yaşanacak rahatlama ve tüm konut satışlarında görülecek artışla birlikte yılın ikinci yarısında yabancıların ilgisinin tekrar canlanacağını düşünüyoruz. Hızlı bir artış öngörmesek de geçen yılın üzerinde kapatırız, 30 bin adetleri de bulabiliriz. Gelecek yıllarda ise çok daha iyi olacaktır." diye belirtti.
Konut satış verilerinin ayrıntılı olarak açıklanmaya başlandığı 2013'ten bu yana yabancıların aldığı konut sayısı ve bu konutların toplam satışlar içerisindeki payı şöyle:
YIL TOPLAM KONUT SATIŞI YABANCILARA KONUT SATIŞI YABANCILARIN PAYI (%)
2013 1.157.190 12.181 1,1
2014 1.165.381 18.959 1,6
2015 1.289.320 22.830 1,8
2016 1.341.453 18.189 1,4
2017 1.409.314 22.234 1,6
2018 1.375.398 39.663 2,9
2019 1.348.729 45.483 3,4
2020 1.499.316 40.812 2,7
2021 1.491.856 58.576 3,9
2022 1.485.622 67.490 4,5
2023 1.225.926 35.005 2,9
2024 1.478.025 23.781 1,6
